Z pewnością nie raz spotkaliście się z jakimiś dziwnymi cyferkami przy słowach „klasa wodoszczelności” . Poniżej pokażemy jak je rozszyfrować.
W powszechnym użytku są dwie skale opisujące klasy szczelności. Są to skale IP oraz OB.
Szczelność obudowy urządzenia najczęściej jest określana dziewięciopunktową ( dla ciał stałych przewidziano w tej skali 6 stopni ) skalą IP, gdzie zero jest zerową szczelnością a dziewięć najwyższą ( gwarantującą zachowanie wodoszczelnych parametrów nawet na głębokościach rzędu 30 metrów ).
Kod skali IP składa się z czterech znaków. Oznaczenia skali ( IP ) , cyfry oznaczającej stopień ochrony przed niebezpiecznymi częściami znajdującymi się wewnątrz obudowy oraz jednocześnie przed dostawaniem się ciał stałych do wnętrza ( przyjmijmy że to cyfra określająca pyłoszczelność ) , oraz kolejnej cyfry oznaczającej wodoszczelność. W przypadku braku określonej pyłoszczelności lub wodoszczelności dana cyfra jest zastępowana literą „X” ( przykładowo : IP X4 – nie określono parametru pyłoszczelności, natomiast IP 3X – nie określono parametru ochrony przed cieczami ).
Tabela ochrony przed ciałami stałymi oraz cieczami używana w opisie skali „IP”
| Oznaczenia poszczególnych cyfr | |||
| Poziom | Rodzaj ochrony | Poziom | Rodzaj ochrony |
| 0 | brak ochrony | 0 | brak ochrony |
| 1 | ochrona przed ciałami o wielkości ponad 50 mm (przypadkowy dotyk dłonią) | 1 | ochrona przed kroplami wody spadającymi pionowo (z kondensacji) |
| 2 | ochrona przed ciałami o wielkości ponad 12,5 mm (przypadkowy dotyk palcem) | 2 | ochrona przed kroplami wody padającymi na obudowę pod kątem 15° względem położenia normalnego |
| 3 | ochrona przed ciałami o wielkości ponad 2,5 mm (przypadkowy dotyk drutem lub wkrętakiem) | 3 | ochrona przed kroplami padającymi pod kątem 60° od pionu |
| 4 | ochrona przed ciałami o wielkości ponad 1 mm (cienkie narzędzie, cienki przewód) | 4 | ochrona przed kroplami padającymi pod dowolnym kątem, ze wszystkich stron (deszcz) |
| 5 | ochrona przed wnikaniem pyłu w ilościach zakłócających pracę urządzenia | 5 | ochrona przed strumieniem wody z dowolnego kierunku |
| 6 | całkowita ochrona przed wnikaniem pyłu | 6 | ochrona przed silnymi strumieniami wody lub zalewaniem falą z dowolnego kierunku |
| 7 | ochrona przed zalaniem przy zanurzeniu na taką głębokość, aby dolna powierzchnia obudowy znajdowała się 1 m pod powierzchnią wody, a górna nie mniej niż 0,15 m w czasie 30 min | ||
| 8 | ochrona przed zalaniem przy ciągłym zanurzeniu i zwiększonym ciśnieniu wody (1 m głębokości) | ||
| 9 | ochrona przed zalaniem strugą wody pod ciśnieniem (80-100 barów, o temperaturze do +80 °C) zgodnie z normą DIN 40050 | ||
Przykładowo:
Według powyższej tabeli przedmiot oznaczony kodem „IP 52” Będzie odporny na pył oraz przeciętny deszcz.
Natomiast przedmiot oznaczony IP 3X ochroni nasze urządzenie przed dostaniem się do wnętrza żwiru lub innych drobiazgów o średnicy większej niż 2.5 mm. Wodoszczelność nie została uwzględniona.
Trzeba pamiętać że cały czas mówimy o wodoszczelności lub pyłoszczelności ( NIE WODOODPORNOŚCI czy PYŁOODPORNOŚCI ! ) sprzętu oraz urządzeń stosowanych między innymi w szeroko rozumianej działalności outdoorowej np. etui, pokrowców, latarek, modułów GPS, zegarków czy telefonów ( ale również urządzeń przemysłowych, które z oczywistych względów tutaj pominę 😉 ) .
Kierując się klasą szczelności w specyfikacji urządzenia przy jego wyborze, musimy przede wszystkim określić jak będzie używany nasz sprzęt, ponieważ zwiększanie klasy wodoszczelności często niesie ze sobą znaczy wzrost ceny. Zatem mało sensowne z punktu widzenia ekonomii będzie kupowanie sprzętu z indeksem IPX 9, w przypadku gdy uprawiamy jedynie lekkie trekkingi po okolicznych lasach.
Posiłkując się więc zapisami z tabeli, możemy przyjąć iż urządzeń o parametrze IPX3 lub niższym nie powinniśmy używać w sytuacjach, gdy jesteśmy narażeni na ulewy lub intensywne deszcze ( nie mówiąc już o narażeniu na pełne zanurzenie w wodzie, w wyniku np. wywrotki kajakiem lub żaglówką ), więc na kilkutygodniowy trekking brzegiem Bajkału czy na spływ Ussuri takiego sprzętu nie zabierzemy. Posiłkując się zapisami z tabeli , śmiało możemy założyć iż w działalności outdoorowo – bushcraftowej, absolutnym minimum jest wodoszczelność na poziomie IPx 4 , co oznacza iż urządzenia czy etui z tym oznaczeniem są w pełni BRYZGOSZCZELNE, ale nie zapewnią ochrony w przypadku pełnego zanurzenia.
Kolejną dość popularną skalą ukazującą stopień szczelności danego urządzenia jest skala „OverBoard” oznaczana jako „OB” Obejmuje ona jedynie pięć klas, i „zaczyna” się dopiero tam, gdzie pojawia się pojęcie „całkowitej ochrony” w skali IP
Poniżej zestawienie porównawcze skali IP oraz OB:
| Klasa wodoszczelności IPX | Opis | Klasa wodoszczelności OverBoard |
| IPX 0 | brak zabezpieczeń przed wodą | – |
| IPX 1 | ochrona przed opadem wody równoważna opadowi deszczu trwającemu do 10 minut o natężeniu 3-5 mm | – |
| IPX 2 | ochrona przed wodą kapiącą z różnych kierunków pod kątem do 15 stopni | – |
| IPX 3 | ochrona przed spryskiwaniem wodą z różnych kierunków pod kątem do 60 stopni. | – |
| IPX 4 | całkowita ochrona przed spryskiwaniem i zachlapaniem wodą z różnych kierunków z natężeniem do 10 litrów na minutę | OB 1 |
| IPX 5 | całkowita ochrona przed strumieniem wody płynącej z różnych kierunków z wydajnością do 12,5 litra na minutę | OB 2 |
| IPX 6 | całkowite zabezpieczenie przed strumieniem wody płynącej z różnych kierunków z wydajnością do 100 litrów na minutę | OB 3 |
| IPX 7 | pierwsza klasa wodoodporności podwodnej, odporność do 1m na czas do 30 minut | OB 4 |
| IPX 8 | ochrona przed zanurzeniem ciągłym w wodzie – może mieć ograniczenia wprowadzone przez producenta danego sprzętu odnośnie głębokości lub ciśnienia wody | OB 5 |
Skala IP oraz OB wraz z opisami:
IPX0: brak jakichkolwiek zabezpieczeń przed wodą.
IPX1: Ochrona przed opadem wody równoważna opadowi deszczu trwającemu do 10 minut o natężeniu 3-5 mm.
IPX2: Ochrona przed wodą kapiącą z różnych kierunków pod kątem do 15 stopni.
IPX3: Ochrona przed spryskiwaniem wodą z różnych kierunków pod kątem do 60 stopni.
IPX4/OB 1: Całkowita ochrona przed spryskiwaniem i zachlapaniem wodą z różnych kierunków z natężeniem do 10 litrów na minutę. Nadaje się do użytku turystycznego i na co dzień np. przy lekkim deszczu. Należy pamiętać, że do środka może przedostać się woda w czasie zanurzenia lub skierowania silnego strumienia wody w stronę przedmiotu posiadającego tę klasę.
IPX5 / OB 2: Całkowita ochrona przed strumieniem wody płynącej z różnych kierunków z wydajnością do 12,5 litra na minutę. Wodoodporność przy deszczu i zachlapaniu. Nadaje się dla turystyki pieszej, rowerowej, żeglarstwa. Należy pamiętać, że woda może przedostać się podczas zanurzenia lub skierowania silnego strumienia wody na przedmiot mający opisywaną klasę wodoszczelności.
IPX6 / OB 3: Całkowite zabezpieczenie przed strumieniem wody płynącej z różnych kierunków z wydajnością do 100 litrów na minutę. W czasie długotrwałego zanurzenia na głębokości poniżej 1m, a także działającego silnego ciśnienia istnieje możliwość przedostania się wody do środka opakowań tej klasy.
IPX7 / OB 4: Pozwala na zanurzenie w wodzie do 30 minut na głębokość do 1 metra. Pierwsza klasa wodoszczelności „podwodnej”. Przedmioty tej klasy nadają się do użytku w czasie pływania i płytkiego nurkowania, gdzie duże głębokości nie występują. Opakowanie może przesiąkać w czasie zanurzenia powyżej 1 metra, zanurzenia trwające powyżej 30 minut lub przy bardzo wysokim ciśnieniu wody. IPX8 / 0B 5: Zanurzenie permanentne, ochrona przed zanurzeniem w wodzie – sprzęt jest odporny na zanurzenie ciągłe w warunkach zdefiniowanych przez producenta. Produkt może ulec przesiąknięciu po przekroczeniu głębokości zalecanej przez producenta. Produkt tej klasy jest odpowiedni do praktycznie wszystkich sportów wodnych od żeglarstwa, kajaków, raftingu aż po nurkowanie.
Mam nadzieję iż powyższy, trochę nudny opis do czegoś się Wam przyda i na kolejnych zakupach będziecie wiedzieli iż upatrzony powerbank jednak się sprawdzi na spływie.
Dany.
Zdjęcie : Internet
Edcycja:
Dziękuję Przemkowi M. za wskazanie błędu.